DOĞANIN İNSANLIĞA ARMAĞANI
Mersingiller familyasında yer alan, ana vatanı Avustralya olan okaliptus, hızlı büyüyen ve yaprak dökmeyen, tıbbi özellikleri nedeni ile yaygın olarak kullanılan uzun bir ağaç türüdür. İri gövdesi ile diğer ağaçlara göre büyüme ve gelişme süreci farklı olan bu ağaç; bin litreye kadar suyu yapısında tutabilir. Dünya üzerinde 700’den fazla çeşidi bulunan okaliptusun ilginç özelliklerini ve insan sağlığına faydalarını yazımızda okuyabilirsiniz.
Fas, Portekiz, İspanya ve Brezilya gibi sıcak iklimlere sahip ülkelerde yetişen okaliptus, Türkiye’de iklim şartları göz önüne alındığında Akdeniz ve Ege kıyılarında; Tarsus, Mersin, Adana, Muğla ve Antalya illerinin sahil kısımlarında sıklıkla görülür.
Boyu 100 metreye kadar ulaşabilen okaliptus, gri ve pürüzsüz bir gövdeye sahiptir. Gövdesi büyük ve düzgün tabakalar halinde kuruyarak dökülür. Yaprakları ise koyu yeşil ve sarkıt biçiminde olup sarmaşık bir yapıdadır. Okaliptus bitkisinin tadı oldukça acıdır.
Sıcağı, bol güneşi ve suyu çok seven okaliptus ağaçları bu özelliklerinden dolayı bataklık olan bölgelerde bilinçli bir şekilde yetiştirilir ve bu alanların kuruması sağlanır.
Okaliptusun birçok faydası bulunmaktadır. Bilinen en büyük yararı solunum yolu enfeksiyonları üzerinedir. Grip, nezle, soğuk algınlığı gibi rahatsızlıkların tedavisinde etkili ve iyileştirici olduğu kanıtlanmıştır. Balgam sökücü ve solunum yolları açıcıdır.
Özellikle sinüzite bağlı baş ağrılarını geçirmede oldukça başarılı olan okaliptus yağı, stres ve yorgunluktan kaynaklanan baş ağrıları için de etkilidir. Darbe sonrası kaslarda meydana gelen şişliği geçirir. Yapılan araştırmalar okaliptüs yağının zihni açıcı, arındırıcı ve canlandırıcı etkileri olduğunu ortaya koymuştur. İltihaplı romatizma, kireçlenme ve kas yaralanması sebebiyle yaşanan ağrıları geçirir. Bu nedenle eklem ağrıları için verilen birçok ilacın içeriğinde okaliptüs yağı bulunmaktadır.
Çayı, yağı ve gıda olarak da farklı yollarla elde edilebilen okaliptus özünün geniş yelpazede okaliptus suyu, macunu, kremi ve ağız bakım suyu gibi seçenekleri de bulunmaktadır. Sineklerden korunmak amacıyla sprey formunda kullanılan okaliptus yağı, içeriğindeki etken maddelerin tedavi edici özelliğiyle ön plana çıkar ve ilaç sektöründe hammadde olarak kullanılır.
Endonezya, Papua Yeni Gine ve Filipinler’e özgü “gökkuşağı okaliptüsü”, doğadaki en renkli ağaçlardan biridir. Gökkuşağının neredeyse tüm renklerini gövdesinde barındıran bu ağacın gövdesi, periyodik olarak kabuklu şeritler halinde yeşil bir tabaka ortaya çıkarır. Bu katman, daha sonra rengini değiştirir. Dökülme ve renk değişimi, gövdenin farklı bölümlerinde farklı zamanlarda gerçekleşir. Gövde yüzeyi yaşlandıkça, en dıştaki kabuk tabakasının üstündeki saydam hücreler, “tanen” adı verilen pigmentlerle dolar. Tanenler, türüne bağlı olarak sarı, kahverengi veya kırmızı olabilir. Farklı miktarda ve çeşitte tanenlerin kombinasyonu ve altta yatan klorofilin miktarındaki bir azalma, gökkuşağı okaliptusun gövdesinde görülen çeşitli renkleri almasını sağlar.
2,783 okunma