ÜLKEMİZDE NADİR RASTLANAN HAYVANLAR
Anadolu sadece onlarca medeniyetin doğup geliştiği bir coğrafya değil, aynı zamanda pek çok canlıya ev sahipliği yapan önemli bir konumdadır. Üç kıtanın kesiştiği, farklı iklim özelliklerine sahip ülkemizde Avrupa’nın genelinden daha fazla canlı türü yaşar. Bu zengin biyoçeşitlilik içinde sadece Türkiye’de yaşayan, başka hiçbir yerde bulunmayan endemik hayvan türlerini yazımızda listeledik.
Asya’nın batısı ve Orta Doğu’daki İran parsının ülkemizde yaşayan akrabası olan Anadolu parsı kimi kaynaklarda leopar kimi kaynaklarda pars olarak anılır ve Doğu Anadolu ile Doğu Akdeniz bölgelerinin dağlık ve ormanlık alanlarında yaşar. Yaşam süresi yaklaşık 20 yıl olan Anadolu parsının boyu 230 santim; ağırlığı ise dişilerde 45, erkeklerde 70 kilo civarındadır. Av kaynaklarının azalması ve yaşam alanlarının daralması sonucu 1974’te nesli tükendiği düşünülen Anadolu parsları son yıllarda bir grup doğa araştırmacısı tarafından ülkemizde fotokapanla görüntülenmiştir.
Ülkemizde olduğu kadar dünyada da ünlü olan Van kedisi, cana yakın ve zeki bir kedi türüdür. En önemli özelliği, iki gözünün farklı renkte olmasıdır. Genetik bir bozukluk sonucu meydana gelen farklı göz renklerinden biri mavi biri kehribardır. Bazılarının her iki gözü mavi; bazılarının her iki gözü de kehribar rengindedir. Van kedisinin bilinen diğer özelliği ise vücut renginin beyaz, sadece kuyruk ve kulaklarının renkli olmasıdır. Diğer kedilerin aksine Van kedileri suyu seven bir türdür. Adından da anlaşılacağı üzere Van ili doğal yaşam alanlarıdır.
Görme ve koku alma yeteneğiyle ünlü Türk tazısı, çok iyi birer avcıdır. Çeşitli tüy ve renklere sahip olabilen Türk tazısının vücudu ve kafası ince ve narin yapıdadır. Uzun bacakları ve kaslı bedeni sayesinde hızlı koşabilen bu tür dayanıklı olduğu kadar iz sürmede ve av yeri tespit etme konusunda da başarılıdır. Ülkemizin hemen hemen her bölgesinde Türk tazısına rastlamak mümkündür.
Oldukça sevimli suratı olan alacasansarlar Türkiye’de Doğu Karadeniz başta olmak üzere hemen hemen tüm ormanlık ve dağlık bölgelerde yaşar. Etçil olan bu türün besini kemirgenler, kuşlar ve böceklerdir. Vücuduna oranla kısa bacakları vardır; uzun kuyruklu postu genellikle gri-kahverengi tonlarındadır. Gece aktif olan ve avlanan bu türü doğada görmek zordur. Çevik hareketleri ile bilinen alacasansarların yaşam alanları tarım ve avlanma nedeniyle yok olma tehlikesi ile karşı karşıyadır.
Güney ve Güneydoğu bölgelerindeki ormanlık alanlar, su kenarları ve tarımsal bölgelerde yaşayan etçil bir memeli türü olan kuyruksürengiller, daha seyrek de olsa Akdeniz’de de görülebilir. Bu türün vücut uzunluğu yaklaşık 55-70 santim arasındadır ve uzun kuyruğu ile sivri burnu dikkat çeken fiziksel özelliğidir. Gri-kahverengi bir kürke sahip olan kuyruksürengiller çalılıkların arasında dolaşarak küçük memeliler, kuşlar, böcekler ve sürüngenlerle beslenir. Genellikle çift olarak veya küçük gruplar halinde yaşar. Yaşam alanları giderek azalan kuyruksürengillerin ülkemizdeki nesli yok olma tehdidi ile karşı karşıyadır.
Literatürde “caracal caracal” olarak geçen karakulak, ülkemizde Güneydoğu Anadolu ile Doğu Anadolu bölgelerindeki dağlık ve kırsal alanlarda yaşayan yırtıcı bir kedi türüdür. Kayseri, Aksaray, Niğde gibi illerde nadir de olsa görülebilen karakulağın atletik yapıya sahip cüssesi, kısa tüyleri, uzun ve çatal şeklindeki kulakları, belirgin yüz desenleri ve uzun bacakları vardır. Karakteristik siyah ve sivri kulak uçları bu kedinin en ayırt edici özelliklerindendir. Geceleri aktif olan bu kedi türü; tavuk, tavşan, kemirgen ve kuş gibi çeşitli avlarla beslenir. Günümüzde doğal yaşam alanlarının giderek yok olması karakulakların karşı karşıya kaldığı en büyük tehlikedir.
Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde yaşayan çizgili sırtlan, özellikle Güneydoğu Anadolu, Doğu Anadolu ve Orta Anadolu bölgelerindeki yarı kurak alanlarda görülür. Bu sırtlan türü güçlü çene yapısına sahip ve karakteristik çizgili sırt deseni ile tanınır. Postu sarı-kahverengi tonlarında olup sırtında yer alan koyu çizgileri bu türü ayırt edici kılar. Çizgili sırtlan sosyal hayvandır ve gruplar halinde yaşar. Gruplar genellikle bir aile yapısı üzerine kuruludur ve avlanma, yavru bakımı gibi aktivitelerde iş birliği yapar. Bu tür, Türkiye’nin doğal ekosistemlerinde önemli rol oynar ve biyoçeşitliliğin sürdürülebilirliği açısından kritiktir.
9,371 okunma