SATRANÇ HAKKINDA İLGİNÇ BİLGİLER
Satranç, iki kişinin sekizer satır ve sütunda, 64 kare üzerinde değişik kuvvet ve özellikteki taşlarla rakibe karşı oynanan bir oyundur. Satrançtaki tüm taşların görevi, kendi şahını korumak ve rakip şahı mat etmektir. Bilişsel becerilerin gelişmesine oldukça katkısı olan bu zekâ oyunu; düşünme, planlama gibi temel yeteneklere etki ediyor. Yazımızda dünyanın farklı coğrafyalarında bin yıllardır oynanan satranç hakkında ilginç bilgileri listeledik.
M.Ö. 2000’li yıllarda Mısır’daki piramitlerin üzerinde satranç oynandığına dair kabartmalar bulunuyor. Ancak satrancın icadı hakkında kesin bir bilgi yok. Çeşitli efsaneler arasında en ünlü olanı ise Pers kralının veziri olan Sissa İbn Dahi’ye ait. Kralına oynaması için siyah ve beyaz renkli, 64 kareden oluşan ve taşlar ile oynanan bir oyun icat eden İbn Dahi’nin oyununda amaç, rakibin kralını öldürmektir ve bu nedenle oyuna Farsçada “kralı öldürmek” anlamına gelen “şah mat” adı verilmiştir.
6. yüzyıldan beri İran’da oynanan satranç, 7. yüzyılda İslam’ın yayılmasıyla birlikte Orta Doğu’ya, oradan da Kuzey Afrika’ya ulaşmıştır. Endülüs Emevîleri, İtalya, Bizans İmparatorluğu derken Rusya’da da bilinir hâle gelen oyun, 9. ile 11. yüzyıllar arasında da Avrupa’ya yayılmıştır.
15. yüzyıldan itibaren tüm Avrupa’da popüler bir oyun haline gelen satranç, kraliyet oyunu olarak bilinmekteydi. Zaman içerisinde oyunun kuralları değişiklikler göstermiş ve 19. yüzyılda bugünkü hâlini almıştır.
Amerika satranç birliğine göre, bir oyuncunun ilk 10 hamlede gerçekleştirebileceği 169,518,829,100,544,000,000,000,000,000 farklı hamle bulunuyor. Sadece bir at taşının gerçekleştirebileceği 122 milyon hamle vardır.
1.Dünya Savaşı’nda Hitler yönetimindeki Almanya’nın şifreli mesajlaşmada kullandığı enigma kodlarını çözmek için dönemin satranç oyuncuları İngiliz büyük usta Harry Golombek, Stuart Milner-Barry ve Conel Hugh O’Donel Alexander görev almıştır.
İngilizce basılan ikinci kitap satranç hakkındadır. Bilgisayarın icadından sonra yani 21. yüzyılda çok iyi satranç oynayabilen yazılımlar ortaya çıkmış, kimi bilgisayar programları dünya şampiyonlarıyla satranç turnuvalarında karşı karşıya gelmiştir. 1988’de Kaliforniya Long Beach’de, “DeepThought” isimli bir bilgisayar yazılımı büyük bir satranç ustasını yenen ilk bilgisayar olmuştur.
Yapay zekâ ve bir insan arasında oynanan en ünlü oyun ise Garry Kasparov ile IBM tarafından geliştirilen “Deep Blue” arasında gerçekleşmiştir. 1996’da ilk, 1997’de ise ikinci kez karşı karşıya gelen iki rakibin oyununda; ilk oyunu Kasparov kazanmış, ikinci oyunda ise Deep Blue dünyaca ünlü usta isim Kasparov’u yenmiştir. Kasparov sonuca itiraz ederek, bilgisayar yazılımının insanlardan yardım aldığını iddia etmiştir.
1,304 okunma
