Mercanlar birbirine bağlı milyonlarca küçük canlı olan poliplerden meydana gelir. Her bir mercan polipi, kireçtaşı (kalsiyum karbonat) salgılayarak sert bir dış iskelet oluşturur. Bu polipler, birbirine bağlı koloniler halinde büyüdükçe, zamanla geniş ve sağlam mercan resifleri meydana gelir. Bu süreç, küçük poliplerin kalsiyum karbonat salgılayarak birbirine yapışması ve üst üste birikmesiyle gerçekleşir. Sonuç olarak mercan resifleri, binlerce yıl süren bu birikim süreciyle deniz altında büyük ve karmaşık yapılar oluşturur. Gece boyunca aktif hâle gelen mercanlar, mikroskobik boyuttaki tek hücreli olan plankton ile küçük balıklar gibi yiyecekleri yakalamak için poliplerinin dokunaçlarını kullanır.

Mercan resifleri, zengin besin kaynaklarına sahip ekosistemlerdir; balıklar, kabuklular, deniz süngerleri, deniz anaları ve diğer birçok deniz canlısı için koruma ve barınma sağlar. Zengin besin kaynaklarına sahip ekosistemler oluşturan resifler; su yosunları, planktonlar ve diğer küçük organizmalar için besin sağlar. Bu da daha büyük balıklar ve diğer deniz canlıları için bir besin zinciri oluşturur.

Mercanların canlı renkleri, içlerinde yaşayan su yosunları (simbiyotik algler) tarafından sağlanır. Bu su yosunları fotosentez yaparak mercanlara enerji sağlar ve aynı zamanda onlara renk verir.

Mercanlar genellikle berrak, sığ sularda ve tropikal bölgelerde bulunur. Işığa ve sıcaklığa karşı hassastır, bu nedenle su sıcaklığındaki ani değişiklikler veya kirlilik mercanlar için büyük bir tehdit oluşturabilir. Stres altındaki mercanlar su yosunlarını kaybeder ve bu durum “mercan ağartması” olarak adlandırılır. Ağartılmış mercanlar beyaz görünür ve hayatta kalma şansları azalır.

Mercanların varlığı 500 milyon yıl öncesine dayanır ve bu süre zarfında pek çok çevresel değişikliğe adapte olmuştur. Mercanlar dünyadaki en eski yaşayan organizmalar arasındadır. Mercan resifleri, kıyı bölgelerini fırtına dalgalarından korur, balıkçılık için önemli bir kaynak sağlar ve turizm açısından büyük ekonomik değer taşır.

Ekosistemde hayati bir rol oynayan mercanları korumak ve nüfusundaki azalmayı önlemek amacıyla mercan fidanlıkları oluşturulmaktadır. Mercanların büyütüldüğü ve doğal resiflere nakledilmeden önce güçlendirildiği bu özel alanlarda sağlıklı mercan resiflerinden küçük mercan parçaları alınır. Bu parçalar, fidanlıklarda büyütülür ve olgunlaşır. Yeterince büyüdüklerinde mercanlar doğal resiflere nakledilir. Bu süreçte mercanlar, su altındaki doğal yaşam alanlarına dikkatlice yerleştirilir.

Ülkemizde Marmara Denizi’ni korumak ve biyoçeşitliliği zenginleştirmek amacıyla deniz altına 400’den fazla mercan dikildi ve mercanlar yeni habitatlarında neredeyse iki kat büyüyerek çevrelerinde farklı deniz canlı türlerinin görülmesini sağladı.