UZAYIN KEŞFİNDE ÖNEMLİ BİR İSİM: CARL SAGAN
Amerikalı ünlü gökbilimci ve astrobiyolog Carl Sagan, yaptığı TV programı ile hepimize bilimi sevdiren değerli bir bilim insanıdır. Fizik, astronomi ve fen bilimlerini anlatırken kullandığı yalın dil ile 7’den 70’e herkesin bu karmaşık bilim konularını kolaylıkla öğrenmesini sağlayan Sagan’ın ödüllü Kozmos isimli belgesel serisi halen ilgiyle izlenmektedir. Bilimin popülerleşmesinde önemli katkıları olan bu değerli bilim insanının filmlere de uyarlanan birçok kitabı, TV projesi ve NASA ile beraber yürüttüğü önemli çalışmaları bulunmaktadır. İnsanlık tarihinin önemli isimlerinden olan Sagan’ın hayatını ve bilimsel başarılarını biraz daha yakından tanıyalım.
Tam adıyla Edward Carl Sagan, 9 Kasım 1934 yılında New York’ta terzi bir baba ve ev hanımı anneden dünyaya geldi. 1955 senesinde Chicago Üniversitesinden mezun olan Sagan, 1960’da astronomi ve astrofizik üzerine doktorasını tamamladı.
Bilime adadığı hayatının ilk önemli çalışmasını 1960’ların başlarında Venüs gezegeninin yüzey özelliklerini açıkladığı bir olasılık raporuyla gerçekleştirdi. Henüz Venüs hakkında kesin bilgiler verebilecek bir uzay çalışması ya da atmosferine gönderilen bir gözlem uydusu yokken, yüzeyinin kuru ve sıcak olduğunu açıklayan raporunu 26 yaşında sundu. 1962’de Venüs atmosferine gönderilen Mariner 2 uydusu gezegeni hakkındaki bilgileri göndermeye başladığında Sagan’ın raporunun doğru olduğu kesinleşmişti.
1971 yılında Cornell Üniversitesinde profesör olan Sagan, Güneş sisteminin keşfiyle ilgili yürütülen birçok insansız uzay görevinin başında yer aldı. Güneş sisteminin ötesindeki uzay sonda çalışmaları sırasında dünya dışı akıllı uygarlıkların bulunması hâlinde gezegenimizi ve uzay görevinin amacını açıklayan evrensel bir mesaj iletme fikrini ortaya koydu. Bu fikir öncesinde Pioneer 10 sondası, sonrasında da Voyager uzay sondasında hayat bularak uzayın sonsuz boşluğuna atılan ölümsüz bir mesaj olarak uzaydaki gezintisine devam etmektedir.
Her zaman bilimin yolundan yürüyen Carl Sagan, Güneş sisteminin gizemlerini çözmeye adadığı ömründe Satürn’ün uydusu Titan ve Jüpiter’in uydusu Europa’nın yüzeyi hakkında ortaya attığı hipotezleri ile bir kez daha haklı olduğunu kanıtlamıştır. Jüpiter’in atmosferi, Mars’ın mevsimsel değişimleri ve Venüs’teki ısınmanın Dünya’da oluşturabileceği tehlikeleri çok öncesinden ortaya koyan Sagan, bu hipotezleri ile bilimin yoluna yön vermiştir.
21 Aralık 1980 yılında son bölümü yayımlanan ödüllü televizyon serisi Kozmos, dünya çapında en çok izlenen belgeseldir. Yapımcılığını ve sunuculuğunu yaptığı belgesel ile antik dönemlerden modern zamanlara kadar gerçekleşen tüm bilimsel keşifleri izleyen herkesin anlayabileceği bir dille anlatmıştır. Bilimi sevdiren insan olarak ün salan Sagan, bu belgesel ile tüm dünyanın tanıdığı ve sevdiği bir figür hâline gelmiştir.
1985 yılında kaleme aldığı Contact (Mesaj) isimli romanı, 1997 yılında Jodie Foster’ın başrolünde yer aldığı film ile beyaz perdede izleyicilerle buluşmuştur. Dönemin en iyi bilim kurgu filmi olarak film otoritelerinin de beğenisini toplayan sinema filmi, dünya dışı akıllı varlıklar hakkında alışılagelmişin dışında bir bakış açısı sunmaktadır.
Carl Sagan, bir tür kemik iliği hastalığından ötürü 1996 yılında 66 yaşında hayata veda etmiştir. İklim değişikliği konusunda dikkat çeken öncü bilim insanlarından olan Sagan’ın bugüne kadar yazdığı makaleler 30 binden fazla alıntılanmıştır. Bilime katkılarından dolayı tüm dünyanın şükran duyduğu Sagan’ın gezegenimiz ile ilgili ünlü sözleriyle veda ediyoruz. “Bu uzak noktadan bakıldığında Dünya, pek dikkat çekici değildir. Ancak bizim için durum farklıdır. O noktayı yeniden inceleyin. O, burası. O, evimiz. O, biziz! Üzerinde; sevdiğiniz herkes, bildiğiniz herkes, duyduğunuz herkes yaşıyor. Var olmuş tüm insanlar yaşamlarını orada geçirdiler. Keyif ve acının toplamı…”
3,053 okunma