Her ne kadar “ayvayı yemek” deyimiyle kötü bir duruma düşmek kastediliyorsa da sonbahar-kış ayları geldiğinde ayva yemek son derece faydalı bir eylemdir. Tokluk hissi veren, C vitamini sağlayan, bağışıklığı güçlendirip kalp ve mideye iyi gelen ayvanın, o meşhur şarkıyla gönüllere iyi geldiği de bir gerçek.

Peki, siz, ayvanın Anadolu’dan Yunanistan’a geçtiğini, Antik Çağ’da Avrupa’ya bu şekilde ulaştığını, günümüzde Avusturalya hariç dünyanın hemen hemen her yerinde yetiştiğini biliyor muydunuz? Dünyada ayva üretiminde ülkemiz ilk sırada bulunmakta ve onu Çin izlemektedir.

Ülkemizde en çok İç Anadolu ve Ege Bölgesi’nde yetişen ayvanın çeşitleri, limon ayvası, şekergevrek, demir ayvası, ekmek ayvası, eşme ayvası gibi isimlerle bilinir. Örneğin eşme ayvası, Marmara Bölgesi’nde yetişen orta büyüklükte, yuvarlak bir ayva türüdür.

Dilim dilim yiyebileceğiniz, kompostosunu yapıp tüketebileceğiniz ayvanın en çok yakıştığı tariflerden biri şüphesiz ki ayva reçelidir. Meyveyi ister küpler halinde doğrayın ister rendeleyin, ayvanın reçele verdiği tat ne mayhoş ne aşırı tatlı, her damağa hitap edecek kıvamda olacaktır.

Ayvanın kullanım alanlarından biri de tarçının, karanfilin çok yakıştığı, kiminin kaymaklı kiminin cevizli tercih ettiği ayva tatlısıdır. Bu arada, restoranlarda gördüğünüz ve rengi göz alıcı kırmızı veya koyu pembe tonda olan ayva tatlısının lohusa şekeriyle yapıldığını not düşelim.

Ayva, hamur işlerine mükemmel uyum sağlayan bir meyvedir. Çiğ iken sert olan meyve, ısıyla buluştuğunda kendini salıverir. Rendeleyerek kek hamuruna karıştırabilir, turta hamuruna sarabilir veya dilim dilim doğrayıp karamelize ederek tart hamuru üstünde kullanabilirsiniz.

Ayva ezmesi, özellikle Avrupa’da peynirle birlikte tüketilen bir tatlı çeşididir. Membrillo, ayva ezmesinin Avrupa’da pek çok ülkedeki ismidir. Kızarmış ekmek ve sandviçle de yenebilen ayva ezmesi, Orta ve Güney Amerika’da da bilinen bir ayva tatlısıdır.