ÇÖLÜN ORTASINDAKİ RENGÂRENK TİEBELE KÖYÜ
Afrika’nın batısında bulunan Burkina Faso’nun güneybatı kesiminde Tiebele olarak adlandırılan yaklaşık 1,2 hektarlık küçük bir köy bulunuyor. Bu köyün özelliği ise tamamen doğal malzemelerden yapılan evlerin yine doğal boyalarla ve el işçiliği ile boyanıyor olması. Bin yıldır sürdürdükleri gelenekleri ile Tiebele köyünü yakından tanıyalım.
Kassena şehrinin kalbinde taht kurmuş olan Tiebele, “Sukhalalar” ile yani penceresi bulunmayan rengârenk desenlerle bezenmiş evlerden oluşuyor. Burkina Faso’da bilinen en eski etnik grup olan Kassenalılar, 15. yüzyıldan bu yana Tiebele köyünde yaşamlarını sürdürüyor.
Tropik ormanlık alanlarda bolca ağaç bulunmasından dolayı yapılar genelde ahşap olurken Afrika gibi çöl ya da yarı kurak iklimlerde evler kilden inşa ediliyor. Tiebele köyündeki evlerin malzemesi bu sebeple çöl toprağı olurken, bu evler son derece ince işçilik isteyen desenlere boyanıyor. Yerel motiflerin kullanıldığı köy evlerinin her biri farklı geometrik şekillere sahip.
Duvarların boyanması Gurunsi kadınları tarafından yapılıyor. Gurunsi topluluğu M.S. 16. yüzyıldan kalma çok eski bir uygarlık. Boyama işleminde kil, kaolin ve kömür gibi yerel doğal malzemelerden elde edilen siyah, beyaz ve kırmızı renkler kullanılıyor.
Tiebele’deki evler gerek iklimi gerekse olası düşman saldırıları dikkate alınarak inşa ediliyor. Kapılar herhangi bir saldırı anı düşünülerek küçük inşa edilirken; evlerin hiçbirinde ise herhangi bir pencere bulunmuyor.
Tiebele’de bir ev inşa edildikten sonra içinde yaşayacak olan kişi iki gün bekliyor; eğer evin içinde bir kertenkele yürürse orası iyi bir ev sayılıyor ancak kertenkele yürümezse ev yıkılıyor.
Yaklaşık 18 bin kişinin yaşadığı bu rengârenk ve eşsiz köyde yapay malzeme bulmak neredeyse imkânsız. Özenle boyanan duvarlar, koruyucu özelliği olan doğal bir vernik ile kaplanıyor. Eşsiz Tiebele köyünü koruma altına almak adına “Dünya Anıtlar Fonu” özel çalışmalar yürütüyor. Afrika’nın sıcak iklimi sebebiyle köyü her mevsim ziyaret etmek mümkün.
2,081 okunma