Kafadan bacaklılar sınıfında gruplandırılan ahtapotların iki gözü bulunur ve ağzı kollarının ortasında yer alır. Sekiz kollu bu ilginç canlılardan boyu 2 cm olan da vardır, Pasifik Okyanusu’nda bulunmak üzere 9 m olan da… Pasifik Okyanusu’nda 270 kg civarında dev ahtapotların varlığı tespit edilmiştir.

Ahtapotların üç tane kalbi vardır. Biri sistemik kalptir ve kan dolaşımını sağlar. Bu canlılar, kanın damarlar içinde kaldığı kapalı dolaşım sistemine sahiptirler. Diğer iki kalp de iki solungaçtan kanın geçmesini sağlayan solungaç kalpleridir. Ahtapotun kanı yeşil-mavi renktedir, sebebi içerisinde demir pigmenti değil bakır pigmenti bulunmasıdır.

Çok hızlı hareket edebilir fakat çabuk yorulurlar. Bu yüzden çoğunlukla da sürünerek hareket ederler. En hızlıdan yavaşa doğru şu hareket biçimleri vardır: Sifonlarından su püskürterek ileri doğru atılma, kafaları önde olacak biçimde yüzme, normal yüzme ve sürünme. Yumuşak bir bedene sahip oldukları için küçük deliklerden sıkışarak geçebilirler.

Kollarını hareket ederken kesinlikle birbirine değdirmezler. Eğer kollarının herhangi bir kısmını kaybedecek olurlarsa vücut yenisini yapılandırır. Kollarında 240, tüm bedeninde ise 2000 civarında vantuz bulunur. Bu vantuzlar sayesinde herhangi bir yüzeye rahatlıkla tutunurlar. Ahtapotların görme yetisi de çok gelişkindir fakat aynı zamanda renk körüdür.

Okyanusun farklı katmanlarında yaşayan ahtapotların omurgasızlar içindeki en zeki canlılardan oldukları düşünülmektedir. 296 milyon yıldır yaşadıkları var sayılan bu canlıların geçmişi dinozorlardan bile önceye uzanır. Ahtapotların 300’den farklı türü bulunur, çok bilinen bir yanlış olarak, kafadan bacaklı olduğu için kalamar da ahtapot türü zannedilir fakat değildir.

Ahtapotların yaşam süresi üremesi ile orantılıdır. Erkek ahtapot çiftleşme sonrasında hızlı bir hücre yaşlanması geçirir ve haftalar içinde ölür. Dişi ahtapot ise yumurtalarının çatlamasını bekler ve sonrasında o da ölür. Bu yüzden bazı ahtapotların yaşam süresi 6 ay da olabilir. Pasifik’te yaşayan çizgili ahtapot ise bir istisnadır ve iki yıllık ömründe birçok kez üreyebilir.

Ahtapotlar etoburdur. Yengeç, ıstakoz, midye gibi kabuklular veya yumuşakçalarla beslenirler. Isırığı insan için de hayvanlar için de zehirlidir, insanları ölümcül düzeyde etkileyen zehir ise mavi halkalı ahtapotlardadır. Ahtapotlar kendilerini tehlikeye karşı korumak istediklerinde ise kamuflaj özellikleri sayesinde renk değiştirebilir, mürekkep püskürtebilir veya saklanabilirler.