CADI MAKİ HAKKINDA İLGİNÇ BİLGİLER
Cadı maki, bir diğer adıyla tarsiyer, Güneydoğu Asya’daki sayılı adalarda yaşayan en küçük boyutlara sahip primat türüdür. Gür bitki örtüsüne sahip ormanlarda yaşayan bu minik primatların fosillerine Kuzey Amerika, Avrupa ve Afrika’da rastlansa da tarsiyerler günümüzde sadece Malezya, Endonezya ve Güney Filipinler’deki birkaç adada yaşamını sürdürmektedir. Oldukça utangaç olan ve nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya kalan bu sevimli canlıların en ilginç özelliklerini sizler için listeledik.
Tarsiyerler oldukça küçüktür ancak gözleri ve beyinleri sebebiyle ağır bir kafaları vardır. Güçlü bacakları ağaçlarda tırmanırken dengede durmalarını sağlar. 25 santime varabilen silindir kuyrukları bulunur. Parmakları uzundur ve çoğunda tırnak bulunur, tırnak olmayan ayak parmaklarında temizlenmeye yarayan pençeler vardır. Kürkleri yumuşak ve kadife benzeridir ve bej, krem, gri veya kahverengi olabilir.
Tarsiyerler, primatlar arasında sadece etle beslenen tek türdür. Ana yiyecek kaynakları böceklerdir ancak küçük kertenkeleler, yılanlar hatta yarasalar ve kuşlarla da beslenebilirler. Avlanma yöntemleri avın üstüne sıçrayıp elleriyle kavramaktır, bu sayede uçan avları yakalamak da mümkün olmaktadır.
Bu primatların gözleri, memeliler arasında karşılaştırma yapıldığında vücut boyuna oranla en büyük organlarıdır. Bu canlılar, insan boyutlarına yükseltildiğinde gözleri bir greyfurt boyutuna denk gelmektedir. İri gözler, bu gece avlanan canlıların az ışıkta dahi keskin bir görüşü olmasını sağlar. Ancak göz yuvaları çok büyük olduğundan kafatasındaki göz, çukurlarına sabitlenmiş durumdadır: Bu sebeple çevrilemezler. Bunun yerine boyunlarını 180 derece çevirerek çevrelerini inceleyebilirler.
Boyları 10 ila 15 cm arasında değişen tarsiyerlerin günümüzde kabul edilen 13 türü vardır. Tarsiyer kelimesi “tarsus” kelimesinden türetilmiştir. Tarsus, bir maymunda özellikle uzamış ayak kemiklerine verilen yedi eklem kemiğinin ismidir. Bu kemikler sayesinde büyük ellere ve ayaklara sahip olan tarsiyerler, özellikle bacaklarının da neredeyse vücut boyu kadar olması sayesinde dik tırmanma ve 5 metreyi bulan uzun sıçramaları başarıyla gerçekleştirirler.
Tarsiyerlerin yarasa benzeri büyük kulakları olağanüstü duymalarını sağlar. Bazı türler 90 kHz’e çıkan frekansları işitebilir. Çoğunlukla 70 kHz civarında iletişim kurarlar. Bu değer insan duyma kapasitesinin çok üzerindedir. Türleri ayırt etmek için çağrı ritimleri ve frekansları kullanabilir.
Gece faal hayvanlardır. Gündüzleri bitkilerin sık olduğu yerlere girip saklanırlar. Gece yiyecek arayışında fazla yükseklere çıkmaz, daima yerden 2 metre yüksekliğin altında hareket ederler. Dik duran ince dallara tutunarak durmayı tercih ederler.
Yakın döneme kadar cadı makilerin yalnız yaşadığı düşünülüyordu. Ancak Sunda ve Filipin cadı makisi türleri yalnız yaşarken, Sulawesi cadı makisi dört ile sekiz bireyden oluşan aile grupları içinde yaşar. Dişilerin hamilelik dönemi yaklaşık 6 ay sürer ve çoğunlukla tek bir bebek doğar, bu bebek tamamen kürklüdür ve gözleri açıktır, aynı gün içerisinde de ağaçlara tırmanabilir hâle gelir.
7,706 okunma