MATEMATİKLE İLGİLİ İLGİNÇ BİLGİLER
İngiliz matematikçi Godfrey Hardy, matematiğin dünyadaki en masum uğraş olduğunu söylemiş. Matematikte zekâdan önce sabır geldiğini söyleyen kişi ise Türk matematikçi Cahit Arf. “Matematik ne neden söz ettiğimizi ne de söylediğimiz şeyin doğru oIup olmadığını bilmediğimiz bir konudur.” Bu söz ise aynı zamanda matematikçi de olan İngiliz filozof Bertrand RusseII’a ait. Sayıların hâkimiyetindeki matematik dünyasının en tatlı tarifleriydi bunlar… Şimdi sıra, matematikle arası iyi olmayanların bile ilgisini çekecek bilgilerde.
Sizce “matematik” kelimesi hangi anlama geliyor? Durun! Hiç uğraştırmadan cevabı biz verelim; matematik kelimesinin kökeni Eski Yunancada “ben bilirim” anlamına gelen “matesis” sözcüğüne dayanıyor. Zaman içinde dönüşen kelimenin son olarak dayandırıldığı sözcük ise “mathematikós” ve o da “öğrenmekten hoşlanan” anlamına gelmekte.
Hiç düşündünüz mü, neden bir saat 60 dakikadır? Ya da neden 1 dakika 60 saniyedir? Cevabı eski çağlarda ve Mezopotamya’da gizli! Bu coğrafyada bir imparatorluk kuran Babilliler, matematikte temel olarak 60 sayısını esas almışlar ve bu hesapları günümüze kadar geçerliliğini korumuş. Hatta 1 çember=360 derece kuralını getirenler de yine Babilliler.
Karekök sorularını kolayca çözenlerden misiniz? O zaman size bir soru… Karekök işaretinin anlamı nedir? Sakın doğru cevap veremediğiniz için üzülmeyin, çünkü 40 yıl düşünsem aklıma gelmezdi dedirten bir cevabı var. Meğer karekök işareti için, İngilizcede “kök” anlamına gelen “root” kelimesinin başındaki “r” harfinden ilham alınmış!
Antik Roma kaynaklı olan Roma rakamlarını biliyorsunuz; I, II, III, IV, V, VI, VII, VIII, IX, X… İyi ama Roma rakamlarında “sıfır/0” sayısının karşılığı neydi? İşin aslı bu sayı sisteminde sıfır rakamı bulunmamakta… Ve o nedenle de modern aritmetik sistemi için yetersiz kalmakta, günümüzdeki işlevi dekoratif amaçlı kullanımdan öteye geçememektedir.
Matematik için x, y, z harfleri, denklemlerdeki bilinmeyenlerin meşhur isimleridir. Hatta bu isimleri o kadar benimsemişizdir ki günlük konuşmalarımızda bilinmeyen bir kişiden bahsederken bile “x kişi” deriz. Bilinmezliği ifade etmek için bu harflerin seçilme nedeni ise alfabenin en uzağındaki, en sonundaki harfler olmalarıymış.
1878-1955 yılları arasında yaşayan Amerikalı matematikçi Edward Kasner, sonsuz olmayan çok büyük sayıları ifade etmek için sözcükler belirleme fikrini ortaya çıkaran kişi. Bir gün, 1 sayısının devamına 100 tane “sıfır/0” ekliyor ve yeğeninden bu sayıyı karşılayacak bir kelime söylemesini istiyor, 9 yaşındaki çocuğun verdiği “googol” cevabı, 10 üzeri 100’ü ifade eden kelime olarak literatüre geçiyor. Tekrar matematiksel ifade edelim: 1 googol= 10100
Sayfayı ilginç ve gerçek bir matematik sorusuyla kapatmaya ne dersiniz? İşte geliyor:
1 ile 10 arası tüm sayılara tam olarak bölünebilen en küçük sayı hangisidir? Yani, 3’e de, 7’ye de, 4’e de bölünse bölüm bir tam sayı, kalan sıfır olmalı. Ve süreniz başladı…
Doğru cevap: 2520
30,115 okunma
