Edebiyatla Kurulan Fantastik Dünyalar
“Başka bir dünya mümkün mü” sorusuna en net ve pozitif cevabı daima edebiyat vermiştir: Hayallerimizi zorlayacak dünyalar bile mümkündür! Bugüne kadar da edebiyat aracılığıyla cennet gibi ya da tam tersi yüzlerce dünya kurulup yıkılmıştır. Kitaplarda yaşayan ve bizi oturduğumuz yerden kaldırmadan başka âlemlere götüren bu fantastik dünyalara kısa kısa göz atmaya ne dersiniz?
Ölümsüzlüğün, üstün güçlerin, büyücü ve canavarların kol gezdiği Harry Potter serisi ilk sırada! Serinin birinci kitabı olan “Harry Potter ve Felsefe Taşı” 1997 yılında basılmıştı. Bu ve sonrasında gelen altı kitapta, 10 yaşında büyücü olduğunu öğrenen Harry’nin Cadılık ve Büyücülük Okulu’nda yaşadığı serüvenleri, nasıl da hünerli bir büyücü olup çıktığını okuduk. Joanne Kathleen Rowling’in yazdığı ve 400 milyon satışa ulaşan kitaplar sinemaya uyarlandığında da büyük gişe hasılatları elde etmişti.
İngiliz yazar ve akademisyen John Ronald Reuel Tolkien kitaplarında gerçekte var olmayan hayali bir kıta (mitolojiden de yararlanarak) inşa etmiş, adını da Orta Dünya koymuştu. Bu fantastik dünyada yer verdiği karakterlerle üç ciltlik bir eser kaleme aldı: Yüzüklerin Efendisi… Dünyamız için o andan itibaren hiçbir şey eskisi gibi olmadı: Elfler, orklar, valar, ejderhalar, büyücü Gandalf, ak saçlı Saruman, kara lord Sauron ve Mordor Diyarı… Artık hepsi edebiyat dünyasında karşılaşabileceğimiz tanıdıklar oluvermişti…
Karşısına çıkan tavşan deliğinden geçerek fantastik bir dünyaya adım atan Alice… Çılgın şapkacı, beyaz tavşan, yalancı kaplumbağa, sırıtan kedi ve diğerleri… Alice’in hayvan arkadaşlarıyla başından geçen hikâyelerin konu edildiği Alice Harikalar Diyarında… Eserin yazarı Lewis Carroll olarak biliniyor ama bu takma bir isim… Asıl adı Charles Lutwidge Dodgson olan yazar aynı zamanda Oxfordlu bir matematikçiydi ve eseri 1865 yılında yayınlandı. Aradan 150 yıldan fazla zaman geçti. En sevimli paralel evrenlerden birini yarattığı hikâyesi, dünyadaki çocukların hayal sınırlarını zorlamaya devam ediyor.
Dev bir kaplumbağanın sırtında dört fil ve fillerin üzerinde yassı bir “Diskdünya”… İngiliz yazar Terry Pratchet’in başlattığı ve kendisi rahatsızlandığında kızının devam ettirdiği seri 41 kitaptan oluşuyor. Serinin ilk kitabı “Büyünün Rengi” ve çok da uzak olmayan bir tarihte, 1983’te yazılmış. Fantastik komedi yazarı Terry Pratchet zihninde yarattığı tepsi gibi düz bir dünyada pek çok ünlü İngiliz yazarına göndermeler yapıyor ve bu seri 37 dile çevrilmiş bulunuyor.
Bu hikâyenin geçtiği yer dünyamıza ait bir yer; Romanya’nın Transilvanya bölgesi… Hatta ana karaktere kötülükleriyle ilham veren kişi de gerçekten yaşamış: Ulah Prensi III. Vlad… Bram Stoker’ın kitabında yer verdiği karakterse, yani büyücü bir vampir olan Dracula ise fantastik bir karakter. Anlayacağınız daha çok beyaz perdeden tanıdığımız Dracula’nın doğum alanı aslında sinema değil edebiyat.
Ursula K. Le Guin’in beşli fantastik kitap serisinin ilki olan “Yerdeniz Büyücüsü” Harry Potter’dan da önce yazılmış. Gont Adası’nda yaşayan genç Ged’in büyücü olma yolundaki fantastik hikâyesi anlatılırken gerçek yaşama ve ilişkilere dair ince ince düşünülmüş mesajlara da sıkça rastlanıyor. 1929 doğumlu ABD’li yazar, bilim kurgu ve fantastik edebiyatın önemli isimlerinden biri olarak kabul görmekte.
İrlandalı yazar ve akademisyen Clive Staples Lewis ile Tolkien’in arkadaşlıkları ve tatlı rekabetleri fantastik edebiyata her anlamda olağanüstü eserler kazandırdı. C.S.Lewis’in fantastik dünyası da “Narnia”ydı. Konuşan hayvanların; satir, sentor, minotor gibi mitolojik figürlerin ve farklı yaratıkların yaşadığı bir yerdi burası… Karakterler değişse de mekân değişmiyor ve “Narnia Günlükleri”nde maceralar bitmek bilmiyordu. C.S. Lewis fantastik eserleriyle 1950’lerin ortalarında büyük yankı uyandırmıştı.
1,561 okunma