Gılgamış Destanı, Akad çivi yazısıyla Sümerler tarafından 56 kil tablete yazılmış bir destan… MÖ 3000’le tarihleniyor ve insanlık tarihinin en eski yazılı destanı olarak kabul görüyor. Uruk kralı Gılgamış’ın ölümsüzlük arayışının ve bu yolda başından geçenlerin anlatıldığı destanda Tufan olayına da yer verilmiş. Tabletlerin tamamı günümüze ulaşmadığı için destanın tamamı bilinmiyor.

Oğuz Kağan olarak da adlandırılan Hun İmparatoru Mete Han’ın hayatının anlatıldığı destan Türkler’in tarih ve kültürüne ait önemli bilgiler içerir. İlk haliyle günümüze ulaşamayan Oğuz Kağan Destanı’nın üç ayrı yazması bulunuyor; Uygurca, Çağatayca, Farsça. Uygur yazması bugün Paris Milli Kütüphanesi’nde bulunmakta.

Homeros tarafından Truva Savaşı’nın son 51 gününün anlatıldığı bir destan İlyada… Truva Savaşı ise Yunanlı Akhalar ile Batı Anadolu’da yaşayan Truvalılar arasında geçiyor. Yunan edebiyatının en eski iki ürününden biri olan destan epik şiir türünde ve 16.000’den fazla dize içeriyor. İlyada Destanı’nın MÖ 7. veya 8. yüzyılda yazıldığı düşünülmekte.

İyonyalı yazar Homeros’a ait ikinci destan da Odysseia’dır. Yunan mitolojisindeki kahramanlardan Odysseia’nın Truva Savaşı sonrasında evine yani İthaka adasına dönüş yolculuğunu ve bu sırada başına gelen olayları konu edinir. Bu destan, Yunan edebiyatının İlyada ile birlikte en eski ve önemli eseri olarak kabul görmekte.

Yaklaşık 1000 yılında yazıldığı düşünülen destana İskandinavyalı kahraman Beowulf’un adı, içeriği göz önünde bulundurularak 1805 yılında verilmiştir. İngiliz edebiyatındaki bu kahramanlık şiirinde genç prens Beowulf’un kötü ruhlu canavarla mücadelesi anlatılır. Beowulf Destanı’nın matbaa baskısı ilk kez 1815 yılında gerçekleşmiştir.

İran edebiyatının önde gelen Fars şairlerinden Firdevsi’nin 10. yüzyılda yazdığı Şehname Destanı 60.000 beyitten oluşur. Firdevsi, Sasani İmparatorluğu’nun sonuna kadar hükmetmiş İran krallarını konu ettiği eserini 30 yılda tamamlamıştır. Destan tarihin önemli olaylarından İran-Turan savaşları için önemli bir kaynak olarak görülüyor.

24.000 beyitten oluşan Hint destanı Ramayana, Hint şair Valmiki tarafından yazılmıştır. Prens Rama, Hindu tanrılarından Vişnu’nun yeniden cisimleşmiş halidir ve hayatını konu edinen destanda Hint kültürüne dair çok sayıda bilgi bulunur. Ramayana Hindistan’ın en önemli iki destanından biridir; diğeri ise Mahabharata’dır.

Fin edebiyatının en önemli eserlerinden olan Kalevala Destanı 19. yüzyılda asıl uzmanlık alanı fizik ve tıp olan Elias Lönnrot tarafından kaleme alınmış. Fin halk hikâyelerinden derlenen bu epik şiir tam 22.795 dize ve 50 şiirden oluşuyor. Kuzey insanlarının anlatıldığı destan şimdiye kadar 49 dile çevrilmiş.

İgor Destanı’nda, Rus Prensi İgor Svyatoslaviç’in 1185’te Doğu Avrupa’da yaşamış Türk halkı Kumanlar’a karşı giriştiği ve başarısız olduğu seferi anlatılır. Şiir türünden yazılmış destanın özgün metni 1795 yılıyla tarihlenmiştir.